ولایت کرمان در دوره آل مظفر(795-741ه ق)

نیمه ی دوم قرن هشتم هجری در تاریخ ایران ویژگی خاصی دارد که می توان از آن به عنوان عصر حکومت های ملوک الطوایفی نام برد. در سال 736 هـ . ق سلطان ابوسعید، آخرین ایلخان قدرتمند مغول درگذشت. مرگ وی فرصتی به دست داد تا مدعیان جدید قدرت که اغلب از سرداران مغول و کارگزاران دولت ایلخانی بودند. در گوشه و کنار کشور اعلام استقلال کنند. به این ترتیب حکومت های متعددی در سراسر ایران تشکیل شد. از جمله آل چوپان در آذربایجان، آل جلایر در عراق عرب، سربداران در خراسان، آل اینجو در فارس و جنوب اصفهان و آل مظفر در مناطق مرکزی و جنوبی ایران. در میان سلسله ها، حکومت آل مظفر از نظر وسعت قلمرو و قدرت نسبت به سایر حکومت های محلی، پهناورتر و بخش های بیشتری از ایران را شامل می شد. همچنین به دلیل این که تعدادی از بزرگان این خاندان معاصر و ممدوح شاعر بزرگ این قرن، یعنی حافظ شیرازی بودند، از همه مشهورتر و پرآوازه تر هستند. آل مظفر که در آغاز، خدمت گزاران اتابکان یزد و سپس فرمانبرداران ایلخانان مغول بودند، قدرت و حکومت را تنها به زور شمشیر و شجاعت به دست آوردند. با سقوط دولت ایلخانی در سال 736 هـ .ق مردم فارس و اصفهان برای رهایی از دست حاکمان مغولی، حکومت آل اینجو را پذیرفتند. مردم یزد و کرمان نیز به حکومت امیر مبارزالدین محمد مظفری تن دادند. در واقع تشکیل دولت آل مظفر نه به کمک قبیله یا طایفه ای خاص صورت گرفت و نه پیروان مذهب مشخصی در ایجاد آن تاثیر گذار بودند، بلکه مردم ایران که از ظلم و ستم کارگزاران مغولی رنج می بردند و به ستوه آمده بودند، زیر پرچم آزاد بخشی و استقلال امیرمبارزالدین محمد گرد آمدند و او را در تاسیس دولت آل مظفر یاری دادند تا توانست بر دولت آل اینجو نیز پیروز شود و حکومت نسبتاً معتبر و پر آوازه ای در جنوب ایران به وجود آورد. یکی از ولایت های مهم آن زمان کرمان بود که هم زمان با سکونت و تکاپوی مظفریان برای کسب قدرت در یزد و میبد ، دچار بی ثباتی و هرج و مرج شد. در سال 707 هـ .ق شاه جهان آخرین حکمران قراختائی کرمان به علت خودسری و نپرداختن مالیات، از طرف سلطان محمد الجایتو از حکومت عزل و به فارس تبعید شد. از آن پس مستقیماً مامورانی از مرکز حکومت برای اداره و جمع آوری مالیات کرمان به این ناحیه می آمدند که در جمع آوری مالیات از هیچ ظلمی به مردم دریغ نمی کردند. همچنین قبایل جرمانی و اوغانی که در زمان سلطنت ارغون و به درخواست جلال الدین سیورغتمش قراختائی برای محافظت سرحدات کرمان آمده بودند. به مرور قدرت یافته، خود به بزرگ ترین غارتگران تبدیل شدند که باعث خرابی بیشتر اوضاع می شدند و سرانجام سرپیچی قطب الدین نیک روز از اطاعت سلطان ابوسعید و به دنبال آن مرگ سلطان در سال 736 هـ .ق اوضاع این ولایت را بیش از پیش دچار هرج و مرج کرد تا این که در سال 741 هـ .ق امیر مبارزالدین به کرمان لشکر کشید و آن را ضمیمه ی قلمرو مظفریان ساخت.